Jabłoń Żelaźniak, znana również pod nazwą Groszkówki lub Żelaznej Jabłoni, to bardzo stara niemiecka odmiana, pochodząca najprawdopodobniej z XVII wieku. W Polsce uprawiana w XVIII i XIX wieku, w doborach od 1903 roku. Do dziś można ją spotkać w starych sadach.
Jednak do świeżo zakładanych również warto wybierać odmianę, ponieważ wykazuje dobrą odporność na choroby i mróz, a przy tym rodzi smaczne owocowe. Jabłoń Żelaźniak to idealny wybór do przydomowego ogrodu, na działkę lub do sadu towarowego.
Charakterystyka drzewa
Drzewo owocowe początkowo rośnie silnie, później po wejściu w owocowanie średnio silnie. Koronę tworzy kulistą i lekko stożkową, w późniejszym wieku staje się kulisto-spłaszczona, szeroka, dość luźna. Jabłoń Żelaźniak dość późno wchodzi w okres owocowania.
Owocuje średnio obficie lub obficie. Ma tendencję do naprzemiennego owocowania. Dojrzałość zbiorcza owoców przypada na koniec października, lecz dopiero po odleżeniu nadają się do spożycia (miej więcej od końca grudnia).
Owoc
Jabłoń Żelaźniak rodzi średniej wielkości lub duże owoce. Kształt mają kulisto-stożkowaty, wydłużony, nieco jajowaty, zwężający się w stronę kielicha, z widocznym żebrowaniem. Skórka owoców jest gładka, żółto-czerwona, z dużym nalotem i rumieńcem.
Miąższ jest żółtobiały lub zielonkawożółty, kruchy, średnio ziarnisty, kwaskowaty, w pełni dojrzałości słodkawy, lekko korzenny i aromatyczny. Owoce można spożywać na surowo, dodawać do ciast, deserów i potraw.
Jest to też świetna odmiana przemysłowa, dedykowana na cydr, koncentraty i soki. Owoce można też suszyć.
Uprawa
Jabłoń Żelaźniak najlepiej czuje się na słonecznym stanowisku, ale w półcieniu również się przyjmie. Gleba powinna być dość żyzna, najlepiej lekko kwaśna z pH w granicach 6,2-6,7, umiarkowanie wilgotna. Drzewo odporne na niskie temperatury oraz różne choroby.
Trzeba jednak zachować czujność, ponieważ odmianie może zagrażać gorzka plamistość podskórna i rak bakteryjny. Jabłoń Żelaźniak, jak wiele innych odmian jabłoni, wymaga regularnego przycinania. Pierwszy zabieg wykonujemy wiosną, nawet po bezpośrednim posadzeniu.
Jeśli do nasadzenia doszło jesienią, to z cięciem czekamy do najbliższej wiosny. Wówczas skracamy pędy oraz przewodnik. W kolejnych latach również trzeba będzie przycinać drzewo, a także usuwać pędy uszkodzone, stare i chore.
Zabiegi zawsze powinno się wykonywać w pogodne dni, a większe rany zabezpieczać maścią ogrodniczą.
Zapylacze
Jabłoń Żelaźniak jest obcopylna, więc do dobrego owocowania wymaga obecności innej odmiany, która kwitnie w tym samym czasie. Jako zapylacz sprawdzi się Jabłoń Koksa Pomarańczowa, Złota Reneta, Golden Delicious, Jonatan lub Idared.
