Jabłoń Kosztela to stara odmiana polskiego pochodzenia, która często nazywana jest też jest Kosztylą, Kosztylką, Kosztelem lub Wierzbówką Białą. Prawdopodobnie pochodzi z XVII wieku, ale niektóre źródła wskazują, że została wyselekcjonowana w 1590 roku przez zakonników.
Kiedyś była bardzo popularna, ale obecnie jej rzadko spotykaną odmianą, a szkoda, bo Jabłoń Kosztela rodzi pyszne owoce o słodkim smaku. Odmiana nadaje się do uprawy w przydomowym ogrodzie lub na działce.
Charakterystyka drzewa
Drzewo owocowe rośnie silnie lub bardzo silnie, tworząc kulistą i silnie zagęszczoną koronę. Kwitnie w maju, pokrywając gałązki białymi i kremowymi kwiatami, które są miododajne. Jabłoń Kosztela w okres owocowania wchodzi późno.
Plonuje obficie, ale ma tendencję do dobrego owocowania co drugi rok, więc jednego roku może dawać większe zbiory, a kolejnego mniejsze. Aby wyrównać owocowanie, zaleca się przerzedzanie zawiązków. Dojrzałość zbiorcza owoców przypada na wrzesień.
Owoc
Jabłoń Kosztela daje średnie lub duże owoce, o kulistym, delikatnie spłaszczonym kształcie. Skórkę mają mocną, twardą. Początkowo ma kolor zielony, ale w miarę dojrzewania zmienia kolor na słomkowożółty. Czasem ma też drobne cętki z lekkim rumieńcem.
Miąższ owoców jest twardy, słodki, soczysty i aromatyczny. Owoce można spożywać na surowo po zerwaniu z drzewa, ale smaczniejsze są po pewnym czasie przechowywania. Nadają się do ciast, różnych potraw, czy deserów. Na przetwory niestety nie, więc przemysł ich zwykle unika.
Uprawa
Drzewo tej odmiany jabłoni rośnie dobrze na ciepłym i słonecznym stanowisku, ale w półcieniu także się przyjmie. Gleba powinna być żyzna, najlepiej piaszczysto-gliniasta, umiarkowanie wilgotna, o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie.
Jabłoń Kosztela jest odporna na niskie temperatury i popularne choroby, więc z jej uprawą poradzą sobie nawet amatorzy. Drzewo wymaga jednak regularnego przycinania, ponieważ zapewnia ono lepsze plonowanie drzewa i łatwiejsze zrywanie owoców.
Pierwszy zabieg powinno się wykonać nawet po nasadzeniu. Jeśli do nasadzenia doszło jesienią, to z cięciem czekamy do najbliższej wiosny i wówczas sadzonkę nierozgałęzioną skracamy na wysokości 70-90 cm. Jeśli występują pędy boczne, to skracamy je o 1/3 długości, a przewodnik 40 cm nad ostatnią gałęzią.
W kolejnych latach trzeba będzie wykonywać cięcie prześwietlające i odnawiające. Wszelkie tego typu zabiegi warto wykonywać wyłącznie w pogodne dni, a powstałe rany zabezpieczać maścią ogrodniczą.
Zapylacze
Jabłoń Kosztela do dobrego owocowania wymaga obecności odmian kwitnących w tym samym czasie. W roli zapylacza sprawdzi się Jabłoń James Grieve, Boiken, Gloster lub Wealthy.