Czym jest kompostownik?
Kompostownik to specjalnie wydzielone miejsce lub pojemnik, w którym rozkładają się organiczne resztki pochodzące z ogrodu i kuchni. W wyniku działania mikroorganizmów, bakterii, grzybów i dżdżownic powstaje kompost – ciemna, próchniczna masa bogata w składniki odżywcze.
To naturalny nawóz, który poprawia strukturę gleby, zwiększa jej zdolność do zatrzymywania wody i stymuluje rozwój pożytecznych mikroorganizmów. W sadzie może służyć do zasilania drzew owocowych, krzewów, grządek warzywnych czy roślin ozdobnych.
Jak założyć kompostownik?
Zakładanie kompostownika jest proste, nie wymaga specjalnych umiejętności ani dużych nakładów finansowych. Można go zbudować samodzielnie lub kupić gotowy pojemnik.
1. Wybór miejsca
-
Lekko zacienione, przewiewne miejsce w ogrodzie.
-
Oddalone od domów i sąsiadów, ale z łatwym dostępem.
-
Najlepiej bezpośrednio na glebie (nie na betonie), co umożliwi dostęp dżdżownicom i mikroorganizmom.
2. Rodzaje kompostowników
-
Otwarty kompostownik z desek lub palet – tani i skuteczny, dobrze sprawdza się w większych ogrodach.
-
Zamknięty plastikowy kompostownik – estetyczny i bardziej higieniczny, idealny do mniejszych przestrzeni.
-
Kompostownik z obrotem (kompostownik bębnowy) – ułatwia napowietrzanie, przyspiesza proces kompostowania.
Co można kompostować?
Do kompostownika trafiają odpady organiczne. Kluczem do sukcesu jest różnorodność materiału i zachowanie równowagi między składnikami zielonymi a brązowymi.
Co wrzucać:
-
liście, skoszoną trawę, chwasty (bez nasion),
-
resztki warzyw i owoców,
-
fusy z kawy i herbaty,
-
skorupki jaj,
-
rozdrobnione gałązki i korę,
-
obierki z kuchni,
-
trociny i słomę,
-
stare kwiaty i rośliny ogrodowe.
Czego unikać:
-
mięsa, nabiału, tłuszczów – przyciągają szkodniki,
-
odchodów zwierząt domowych,
-
roślin chorych lub porażonych grzybami,
-
papieru z drukiem, plastiku, metali,
-
ziemniaków z oznakami zarazy.
Jak przyspieszyć kompostowanie?
-
Napowietrzaj kompost – raz na 2–4 tygodnie przemieszaj zawartość widłami lub specjalnym aeratorem.
-
Utrzymuj odpowiednią wilgotność – kompost nie może być ani zbyt suchy, ani zbyt mokry (ma przypominać gąbkę po ściśnięciu).
-
Zachowuj proporcję – zielone (mokre, azotowe) i brązowe (suche, węglowe) składniki powinny być dodawane naprzemiennie.
-
Dodaj aktywator kompostu – może to być obornik, gotowy preparat lub po prostu gotowy kompost jako starter.
Jak i kiedy używać kompostu w sadzie?
Gotowy kompost można wykorzystać jako nawóz i ściółkę w różnych miejscach ogrodu:
Pod drzewka owocowe
-
Rozsyp kompost wokół pnia (zachowując odstęp kilku cm od samego pnia),
-
Wymieszaj z wierzchnią warstwą gleby lub pozostaw jako ściółkę,
-
Stosuj wiosną lub jesienią – 1–2 razy w sezonie.
Do sadzenia nowych drzew
-
Dodaj kompost do dołka pod sadzonkę – poprawia ukorzenienie i strukturę gleby.
Do roślin wrażliwych lub osłabionych
-
Wzmacnia odporność roślin i poprawia warunki glebowe.
Podsumowanie
Kompostownik to nie tylko praktyczne rozwiązanie na zagospodarowanie odpadów organicznych, ale także potężne narzędzie do poprawy zdrowia gleby i kondycji drzewek owocowych. Łatwy do założenia, tani w utrzymaniu i ekologiczny – sprawdzi się zarówno w małym ogrodzie, jak i większym sadzie. Regularne stosowanie kompostu sprawia, że gleba staje się żywa, pulchna i bogata w składniki odżywcze – a to najlepsza inwestycja w zdrowy, owocujący ogród.