Kiedy szczepić drzewka owocowe?

Kiedy szczepić drzewka owocowe?

Czym jest szczepienie drzewek owocowych?

Szczepienie to metoda wegetatywnego rozmnażania roślin, która polega na połączeniu dwóch części:

  1. Podkładki – części rośliny odpowiadającej za system korzeniowy oraz wzrost drzewa.
  2. Zrazu – fragmentu pędu lub pąka, który stanie się częścią nadziemną drzewa.

Dzięki szczepieniu możemy uzyskać drzewka o pożądanych cechach, takich jak odporność na choroby, większe plony czy lepsze dostosowanie do warunków klimatycznych.

Kiedy najlepiej szczepić drzewka owocowe?

Optymalny czas na szczepienie zależy od wybranej metody, gatunku drzewa oraz warunków klimatycznych. Ogólnie rzecz biorąc, szczepienie drzewek owocowych można przeprowadzać w dwóch głównych okresach: wiosną i latem. Każdy z tych terminów ma swoje specyficzne zastosowania.

1. Szczepienie wiosenne

Wiosna to najpopularniejszy czas na szczepienie drzewek owocowych. Optymalne warunki to moment, gdy drzewa zaczynają budzić się do życia, a sok zaczyna krążyć w pędach.

Idealne warunki:

  • Początek krążenia soków, ale przed pełnym rozwojem liści.
  • Temperatury dzienne wynoszące około 10–15°C.

Najlepszy czas:

  • Marzec i kwiecień – dla większości gatunków, takich jak jabłonie, grusze, śliwy czy czereśnie.

Metody szczepienia wiosennego:

  • Szczepienie przez stosowanie – Polega na połączeniu zrazu i podkładki o podobnej grubości poprzez skośne cięcia.
  • Szczepienie za korę – Wykonywane wtedy, gdy kora łatwo odchodzi od drewna.

2. Szczepienie letnie

Letnie szczepienie przeprowadza się zwykle w lipcu i sierpniu, kiedy drzewa są w pełni wegetacji. W tym czasie najczęściej stosuje się metodę okulizacji.

Idealne warunki:

  • Drzewka są w dobrej kondycji, a kora łatwo odchodzi od drewna.
  • Stabilne, ciepłe temperatury.

Najlepszy czas:

  • Lipiec i sierpień – dla gatunków takich jak brzoskwinie, morele czy czereśnie.

Metody szczepienia letniego:

  • Okulizacja w T – Polega na umieszczeniu pąka (oczka) w nacięciu w kształcie litery „T” wykonanym na podkładce.
  • Okulizacja w okienko – Stosowana, gdy kora jest gruba i trudna do odchylenia.

3. Szczepienie zimowe (na stołach)

Zimowe szczepienie to metoda stosowana głównie w szkółkach sadowniczych. Wykonuje się je w kontrolowanych warunkach, gdy rośliny są w stanie spoczynku.

Idealne warunki:

  • Szczepienie przeprowadza się w pomieszczeniach o stabilnej temperaturze (około 18–22°C).
  • Podkładki są wykopywane jesienią i przechowywane w chłodni.

Najlepszy czas:

  • Styczeń i luty – dla szkółkarskich upraw drzew owocowych.

Metody:

  • Szczepienie przez stosowanie,
  • Szczepienie w klin.

Jakie drzewa owocowe można szczepić i kiedy?

Różne gatunki drzewek owocowych wymagają nieco innych terminów szczepienia. Poniżej przedstawiamy ogólne wytyczne:

  • Jabłonie i grusze – Najlepiej szczepić wiosną (marzec–kwiecień) lub latem (lipiec–sierpień, metoda okulizacji).
  • Śliwy, czereśnie, wiśnie – Optymalny czas to wiosna, kiedy soki zaczynają krążyć.
  • Brzoskwinie i morele – Często szczepione latem ze względu na ich delikatność.
  • Orzechy włoskie – Szczepienie najlepiej przeprowadzać późną wiosną, gdy temperatura jest stabilna.

Kluczowe zasady szczepienia drzewek owocowych

  1. Wybór zdrowych zrazów i podkładek

    • Zrazy należy pobierać z jednorocznych, zdrowych pędów w okresie spoczynku (zimą).
    • Podkładki powinny być dobrze rozwinięte i wolne od chorób.

  2. Odpowiednie narzędzia

    • Do szczepienia potrzebny jest ostry nóż szczepieniowy, sekator oraz taśma do owijania miejsca szczepienia.

  3. Warunki higieniczne

    • Narzędzia muszą być czyste i zdezynfekowane, aby zapobiec zakażeniom.

  4. Staranność w połączeniu zrazu i podkładki

    • Zraz i podkładka muszą idealnie do siebie przylegać, aby umożliwić prawidłowe zrastanie się tkanek.

  5. Ochrona miejsca szczepienia

    • Połączenie należy zabezpieczyć taśmą ogrodniczą lub specjalną masą ogrodniczą, aby zapobiec wysychaniu i infekcjom.

Najczęstsze błędy w szczepieniu

  1. Zbyt wczesne lub zbyt późne szczepienie – Może prowadzić do słabego przyjęcia zrazu.
  2. Niewłaściwe przechowywanie zrazów – Powinny być przechowywane w chłodnym i wilgotnym miejscu, aby zachowały świeżość.
  3. Zbyt słabe zabezpieczenie miejsca szczepienia – Może to prowadzić do infekcji i wysychania.

Podsumowanie

Szczepienie drzewek owocowych to skuteczna metoda rozmnażania i poprawy cech roślin, która wymaga precyzji i wiedzy. Najlepszym czasem na szczepienie jest wiosna, gdy drzewa budzą się do życia, lub lato, które sprzyja okulizacji. Kluczowe znaczenie ma wybór zdrowych zrazów i podkładek oraz staranne przeprowadzenie procesu. Dzięki odpowiedniemu szczepieniu możesz cieszyć się zdrowymi, plennymi drzewkami przez wiele lat.