Dobór zapylaczy – które drzewa owocowe sadzić razem, by cieszyć się obfitymi plonami?

Czym jest zapylacz?

Zapylacz to inna odmiana drzewa tego samego gatunku, która kwitnie w tym samym czasie i dostarcza kompatybilnego pyłku do zapłodnienia kwiatów. Bez tego procesu drzewo może zakwitnąć, ale nie zawiąże owoców – lub wyda ich bardzo mało i słabej jakości.

Samopylne czy obcopylne – jaka to różnica?

  • Samopylne – mogą same zapylić swoje kwiaty, nie potrzebują innych odmian (np. brzoskwinie, morele, niektóre śliwy).

  • Obcopylne (wymagające zapylacza) – potrzebują pyłku z innej odmiany (np. jabłonie, grusze, czereśnie).

Uwaga: nawet drzewa samopylne lepiej plonują, gdy rosną w pobliżu drugiej odmiany – to tzw. efekt zapylania wspomaganego.

Zapylacze dla najpopularniejszych drzew owocowych

? Jabłonie

Większość odmian jabłoni jest obcopylna. Potrzebują zapylacza o podobnym terminie kwitnienia.

Odmiana główna Zapylacze
Ligol Szampion, Golden Delicious, Idared
Jonagold Gloster, Elstar, Gala
Szampion James Grieve, Lobo, Gloster
Idared Rubinola, Gala, Gloster

? Czereśnie

Większość czereśni to odmiany obcopylne.

Odmiana główna Zapylacze
Kordia Regina, Sylvia, Summit
Regina Sam, Techlovan
Burlat Vega, Van, Summit


? Grusze

Grusze są szczególnie wrażliwe na dobór zapylaczy. Jedna grusza w ogrodzie rzadko plonuje.

Odmiana główna Zapylacze
Konferencja Faworytka, Lukasówka
Lukasówka Komisówka, Konferencja
Faworytka (Klapsa) Bonkreta Williamsa, Lukasówka

? Czereśnie

Większość czereśni to odmiany obcopylne.

Odmiana główna Zapylacze
Kordia Regina, Sylvia, Summit
Regina Sam, Techlovan
Burlat Vega, Van, Summit

Gdzie sadzić zapylacze?

  • Odległość: maksymalnie 20–30 metrów od siebie.

  • Ułożenie: najlepiej po przeciwnych stronach ogrodu – dla lepszego rozprzestrzeniania pyłku.

  • Kwitnienie: ważne, by terminy kwitnienia się pokrywały!

Czy można mieć tylko jedno drzewo?

Tak, jeśli:

  • jest to odmiana samopylna (np. morela, brzoskwinia),

  • sąsiedzi mają drzewa, które pełnią funkcję zapylaczy,

  • używasz gałęzi zapylających (np. włożonych do wazonu z wodą przy kwitnieniu),

  • zapylanie wspomagasz sztucznie (np. pędzelkiem).

Podsumowanie

Dobór zapylaczy to jeden z najważniejszych, a często pomijanych elementów planowania sadu. Jeśli chcesz, by Twoje drzewa owocowały regularnie i obficie, upewnij się, że mają w pobliżu odpowiednich „partnerów”. W przypadku jabłoni, grusz czy czereśni – bez zapylacza nawet najzdrowsze drzewo nie przyniesie oczekiwanych plonów.