Dlaczego pęka kora na drzewkach owocowych?

Dlaczego pęka kora na drzewkach owocowych?

Najczęstsze przyczyny pękania kory na drzewach owocowych

1. Uszkodzenia mrozowe (pęknięcia mrozowe)

To jedna z najczęstszych przyczyn pękania kory, zwłaszcza u młodych drzewek owocowych oraz gatunków wrażliwych na zimno (np. morela, brzoskwinia).

Dlaczego się pojawiają?
W słoneczne zimowe dni kora na nasłonecznionej stronie drzewa nagrzewa się, a nocą gwałtownie się ochładza. Różnica temperatur prowadzi do tzw. „szoku termicznego” i pęknięcia kory.

Objawy:
Długie, pionowe pęknięcia na pniu, najczęściej po południowo-zachodniej stronie.

2. Zbyt szybki wzrost drzewa

Młode drzewa owocowe, które rosną zbyt szybko (np. po silnym nawożeniu azotem lub w wyniku obfitych opadów), mogą mieć niedostatecznie elastyczną korę. Gdy pień szybko przyrasta na grubość, kora nie nadąża z rozciąganiem, co prowadzi do jej pękania.

Objawy:
Poprzeczne pęknięcia, szczególnie w dolnej części pnia lub na grubszych konarach.

3. Uszkodzenia mechaniczne i związane z przycinaniem

Niewłaściwe cięcie drzew lub mechaniczne uszkodzenia kory (np. przez sprzęt ogrodniczy, zwierzęta, silny wiatr) również mogą doprowadzić do jej pęknięcia. Zbyt intensywne cięcie w jednym sezonie może osłabić strukturę drewna i uczynić korę bardziej podatną na urazy.

4. Choroby i infekcje grzybowe

Pęknięcia mogą być również wynikiem infekcji grzybowych (np. raka bakteryjnego, zgorzeli kory), które osłabiają strukturę drewna i powodują jego pękanie. Często towarzyszy im sączenie się cieczy, zapadanie się kory i martwica tkanek.

Czy pękanie kory jest groźne?

Tak – pęknięcia kory są niebezpieczne, ponieważ stanowią otwartą bramę dla patogenów: grzybów, bakterii i wirusów. Odsłonięte tkanki pod korą są narażone na infekcje i gnicie, a w dłuższej perspektywie może dojść do obumierania części drzewa, a nawet całej rośliny.

Jak zapobiegać pękaniu kory?

1. Bielenie pni zimą

To jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów ochrony przed uszkodzeniami mrozowymi. Wapienna farba odbija promienie słoneczne, dzięki czemu kora nie nagrzewa się nadmiernie za dnia i nie ulega szokowi termicznemu nocą.

Zalecany termin bielenia:
Grudzień–styczeń. W razie potrzeby zabieg można powtórzyć w lutym.

2. Unikanie nadmiernego nawożenia azotem

Stosowanie nawozów azotowych w drugiej połowie lata pobudza zbyt intensywny wzrost, co zwiększa ryzyko pęknięć. Ostatnie nawożenie azotem powinno odbyć się do połowy lipca, aby drzewo zdążyło zdrewnieć przed zimą.

3. Właściwa pielęgnacja i cięcie

Unikaj zbyt radykalnego cięcia w jednym sezonie. Zadbaj też o prawidłową technikę cięcia – cięcia wykonuj ostrym narzędziem, pod odpowiednim kątem, i zabezpieczaj rany maścią ogrodniczą.

4. Osłony zimowe dla młodych drzewek

W przypadku młodych drzewek warto stosować osłony z agrowłókniny lub słomy, które zabezpieczą pień przed nagłymi skokami temperatury i mrozem.

Co zrobić, gdy kora już pękła?

  1. Oczyść ranę – usuń luźne fragmenty kory, nie raniąc zdrowej tkanki.

  2. Zdezynfekuj miejsce pęknięcia – użyj środka grzybobójczego lub naturalnego preparatu np. na bazie miedzi.

  3. Zabezpiecz ranę – zastosuj maść ogrodniczą lub pastę sadowniczą, która przyspieszy zabliźnianie się rany i ochroni przed infekcjami.

  4. Monitoruj drzewo – przez cały sezon obserwuj, czy w miejscu pęknięcia nie pojawiają się oznaki choroby lub zgnilizny.

Podsumowanie

Pękająca kora na drzewkach owocowych to poważny sygnał ostrzegawczy, którego nie wolno ignorować. Niezależnie od przyczyny – czy to mróz, choroby, zbyt szybki wzrost czy błędy pielęgnacyjne – odpowiednio wczesna reakcja i profilaktyka pozwalają ograniczyć straty i zapewnić zdrowy rozwój drzewa. Regularna kontrola stanu kory, odpowiednie nawożenie oraz zabezpieczenia zimowe to kluczowe elementy skutecznej ochrony sadów.